شناسایی عاملی که زحمات کنکوری‌ها را بر باد می‌دهد در آزمون آنلاین قسمت (1)

احتمالا بارها با این مشکل مواجه شده اید که در سر کلاس درس یا در هنگام شرکت در یک آزمون سرنوشت ساز نظیر کنکور سراسری ، علیرغم آنکه پاسخ نوک زبانتان است اما نمی توانید آن را بخاطر بیاورید. زمان محدود و استرس کنکور هم به شما اجازه نمی دهد تا فرصت کافی برای یافتن پاسخ صحیح را داشته باشید.

علت بروز چنین مشکلی چیست؟ آیا این ایراد به حافظه یا ضریب هوشی شما برمی گردد؟ اگر چنین است چرا بررسی ها نشان می دهد که این مشکل بیشتر متوجه بچه های درسخوان تر است؟

چرا با وجود تسلط بر یک موضوع خاص؛ درست زمانی که باید حاصل تلاشهای درسی خود را ببینیم ، قادر نیستیم پاسخ صحیح را بخاطر بیاوریم؟

این تجربه نمونه ای از مشکلی به نام « قفل شدن حافظه » است، یعنی ناتوانی در به یادآوردن یک موضوع مشخص ، یک نشانی ، یک راه حل سریع ، یک فرمول یا نکته درسی یا حتی روش حل یک مسئله.

این همان شیوه ای است که روانشناسان در طراحی آزمون های مختلف از جمله کنکور سراسری بکار می گیرند تا هم اعتماد به نفس و زمان تست زنی شما را از بین ببرند و هم استرس تان برای ادامه ی کار افزایش پیدا کند، زیرا تعداد شرکت کنندگان در آزمون سراسری زیاد است و ظرفیت پذیرش برای قبولی در بهترین رشته ها و دانشگاهها هم بسیار محدود.

به همین دلیل استفاده از استراتژی قفل کردن حافظه، فیلتر هوشمندانه ای برای جداسازی آن دسته از رتبه هایی است که می بایست وارد بهترین رشته ها و دانشگاههای تهران شوند.

این استراتژی فقط مختص برگزاری آزمون های سراسری نیست بلکه یک شیوه علمی و فراگیر است که سالهاست در طراحی آزمون هایی نظیر آیلتس ، تافل و غیره نیز دیده می شود.

با قفل شدن حافظه دقیقا چه فعل و انفعالاتی در حافظه یک دانش آموز رخ می دهد؟

تصور کنید داوطلب سر جلسه آزمون سراسری با سؤالی مواجه است که به نظرش ساده است اما در آن لحظه ی بخصوص قادر به تشخیص گزینه صحیح نیست یا روش حل آن تست سریعا به ذهنش نمی رسد و یک وقفه ای رخ می دهد این وقفه بر اساس نوع درس و کیفیت سؤال می تواند تقریبا بین ۱۰ الی ۶۰ ثانیه طول بکشد. در واقع این زمان معطلی است نه زمان مفید تست زنی ؛ یعنی هنوز فرد قادر به تصمیم گیری و انتخاب گزینه ی مورد نظرش نیست و چه بسا مجبور شود تا صورت سؤال و گزینه ها را چندین بار بخواند و یا یک روش حل اشتباه را انتخاب کرده و تا میانه های آن نیز برود و خیلی دیر متوجه شود که با این روش به پاسخ نمی رسد. بعضی از مواقع نیز داوطلب بین دو گزینه مردد می ماند که این اتفاق اغلب در تستهای شمارشی دروس مختلف رخ می دهد.

چرا چنین اتفاقی می افتد؟

رتبه آورترین مشاور کنکور در سالهای اخیر می گوید:

قفل شدن حافظه زمانی رخ می دهد که یک مطلب در مغز شما بطور مناسب ذخیره شده است اما چیزی آنرا پوشانده و مانع می شود که شما به پاسخ صحیح دست پیدا کنید و یا آن چیز باعث می شود تا شما راه حلی اشتباه را برای پاسخگویی برگزینید.

به عبارتی علت این قفل شدن ، یک ذره اطلاعاتی است که با همان فضای محتوایی اطلاعاتی که شما به دنبالش می گردید همپوشانی دارد. این حافظه متداخل بقدری فضول است که وقتی شما سعی در یادآوری مطلب مورد نظر می کنید بر سر راه آن قرار می گیرد و هرچقدر شما تلاش بیشتر و سخت تری برای کنار زدن این حافظه ی فضول می کنید، مقاومت آن در برابر تلاش هوشیارانه شما به شدت افزایش می یابد.

در حقیقت هنگامی که دانش آموز تلاش می کند تا نکته ای را به یاد بیاورد؛ فعالیت قسمتهایی از مغز بیشتر از سایر بخش های آن می شود. در نتیجه این بخش های فعال شده ای که اطلاعات قفل شونده را نگه می دارند مانع کار بخش هایی می شوند که برای بخاطر آوردن پاسخ صحیح به آنها نیاز است.

آزمون آنلاین برترین سایت ارائه آزمون در ایران